De duivel van het Paasvesi Meer

De duivel redde Kaino Kekkeli

In de 18e eeuw woonde er een man in Savonranta, een echte “Satanische Savoye” zoals de Kareliërs hem destijds noemden. Misschien hadden de ouders van de man een slecht gevoel voor humor, want hij heette Kaino Ensi Yritys, achternaam Kekkeli. Kaino’s voornaamste bezigheid was vissen.
Zelfs toen beschouwden de Kareliërs de ondiepe, visrijke baaien achter Paasiniemi als hun eigendom. Kaino, die bekend stond als Kalarosmo, ging de meeste keren naar diezelfde ondiepten, waar hij allerlei soorten vis kon vangen en in onbeperkte hoeveelheden.
Op een avond in juli roeide Kaino Kekkeli over het Paasvesi meer naar zijn vertrouwde visstek. Maar er stonden Kareliërs op wacht, met de vaste bedoeling de visser een lesje te leren dat hij het niet meteen zou vergeten. Kaino, die al heel lang aan het roeien was, kon niet wegroeien van de Kareliërs, en de vijand haalde hem onvermijdelijk in.
Toen riep Kaino hardop dat de duivel hen zou komen halen, aangezien er geen andere hulp leek te komen. Onmiddellijk kwam er een lichtbal vanaf de achterkant van het Paasvesi meer met een enorme snelheid op hem af. Het had Kaino’s boot ingehaald en ging recht op de Kareliërs af.
De bal van licht, die Kaino haastig de Duivel van Paasvesi had gedoopt, begeleidde de achtervolgers angstaanjagend naar hun huizen. Toen keerde het terug naar de man uit Savonranta en bleef voor de boeg van zijn boot hangen, terwijl hij de man beval hem te volgen.

Dus ging de visser op de achtersteven zitten en roeide weg om de duivel over het Paasvesi meer te volgen. De man was al erg moe toen de duivel hem zijn eerste pauze gaf om te eten en te rusten in Rajasaare. Van daaruit ging de reis verder en de tweede keer rustten ze uit in Myhkyränsaari. De derde pauze van de lichtbal was bij Olkisaari. In Karkonsaari was de rust iets langer, maar niet te lang. De ongeduldige duivel spoorde Kaino aan verder te gaan naar Hietasaari, waar de roeier al begon te klagen dat hij het niet meer aankon.
Hij liet Kaino roeien naar Paskoluoto, waar de duivel zijn reis zou hebben voortgezet. Daar riep de man echter “van nu af aan moet je verder alleen reizen, ik ga niet verder. Ik ga naar de varkens, ik ga naar de varkens, ik ga naar de varkensstal”.
De bal van licht luisterde naar de lang uitgesponnen ochtendpreek van de oude man, knikte in zichzelf en nam ten slotte zo’n sprint naar over Paasvesi dat de oude man hem niet bij kon houden.
In de dorpen vertelde Kaino Kekkeli over zijn ervaring. Het verhaal verspreidde zich wijd en zijd. Toen in 1769 de grens tussen Savo en Karelië op de bergkam werd getrokken, werd besloten deze langs het ‘pad’ van de duivel te laten lopen, zoals de duivel van Paasvesi jaren eerder tegen Kaino Kekkeli had gezegd. Die grens bestaat en is nog steeds van kracht.

Gezonken schip of UFO?

Er is enig onderzoek gedaan naar het fenomeen aurora borealis (noorderlicht), maar niemand heeft nog een duidelijke verklaring kunnen geven. Er zijn veel zieners van het fenomeen en het fenomeen kan niet worden toegeschreven aan de verbeeldingskracht van alle zieners. Het fenomeen licht is in vele vormen in Savonranta verschenen. Er zijn in ieder geval een lichtbol, een vlam, een wit licht in de vorm van een volle hooivork en een groot vreugdevuur geregistreerd.
De laatste openbaar gerapporteerde waarnemingen van de Paasvesi-duivel zijn slechts een paar jaar oud. De beste kansen om het te zien zijn op donkere herfstavonden. Drie jaar geleden en sinds die die tijd is het roodachtig geweest, voor die tijd was het altijd helder wit. Wijlen Jouko Strömberg van Kerimäkelä zag het in de jaren zestig toen hij bruggen bouwde, zoals het voorlicht van een bromfiets, dat over een rif zweefde.
De oude mensen van Savonranta hebben beweerd dat de duivel opstijgt uit een Russisch oorlogsschip dat in Paasvesi is gezonken. Zo’n schip is daar inderdaad gezonken. Er zijn ook waarnemingen geweest van de geest van een groot jacht, dat rond Paasvesi beweegt vol feestvierende mensen en verdwijnt wanneer een levend persoon te dichtbij komt.
– Dan is er gezegd dat er een UFO in het Paasvesi meer is gevallen. Er wordt gedacht dat er af en toe een lichtbal uit dat moederschip opstijgt om de wereld te verkennen. Ik heb zelfs een houten model van dat schip”, zegt Sulo Strömberg met een glimlach.

Een vroeg herfstfenomeen

Sylvi Karvinen uit Savonranta zei dat ze het licht fenomeen, bekend als de Paasvesi duivel, drie keer heeft gezien in haar 84-jarige leven.
– De eerste keer was ergens in de jaren vijftig. Mijn man en mijn 12-jarige dochter en ik waren aan het vissen op een lagune toen het in de vorm van een grote midzomerkokosnoot op het meer verscheen, brandend. In een oogwenk veranderde het van locatie en verdween.

De tweede keer was Karvinen met haar echtgenoot. Hij merkte dat zijn buurman ook het water op was gegaan toen het vlamlicht, dat eruitzag als een ouderwets windlicht, begon te verschijnen.
– Hij zei iets met een luide stem, en toen ging het licht uit en ging het niet meer aan.

De derde keer was het helder daglicht. Het vlamachtige licht had haast, want het bewoog snel over het meer.
– Het was een fenomeen van de vroege herfst. Soms in de vorm van een brandende hooivork, soms in de vorm van een bal, het was vanuit het raam van de schuur te zien. We wisten niet of we er bang voor moesten zijn of ons erover moesten verwonderen”, zegt Tero Turtiainen uit Savonranta.
Hij zegt dat zijn oom een keer zo’n 50 meter van de duivel verwijderde was door er heen te roeien. Bij die gelegenheid had het de vorm van een hooiberg gehad.
– Hij stond op het punt erop te schieten, maar de jongens op de boot zeiden dat hij dat niet moest doen.
De vrouw van Tero Turtiainen, Leena, heeft het fenomeen nog nooit gezien, hoewel het paar getrouwd is en al zo’n 30 jaar in een huis aan het strand woont.
Het is dus al een tijdje geleden dat het voor het laatst door de ramen van het ouderlijk huis werd gezien.

De duivel blijft in het Paasvesi Meer

Het gebied rond de Savonranta bruggen is een favoriete plek voor het lichtfenomeen. Een keer viel een groep jongens tijdens de sneeuw onder de brug in slaap. De jongens begonnen de duivel te bombarderen met sneeuwballen.
– Hij werd boos en vertrok met een geweldige snelheid richting Paasvesi,” herinnert Turtiainen zich het verhaal van de jongens.
De duivel heeft Savonranta, en Paasvesi in het bijzonder, tot zijn thuis gemaakt. Hij verschijnt nooit aan de Pyyvesi-kant of op andere plaatsen.
Kalevi Kinnunen, de kapitein van de M/S Leva, afkomstig uit Savonlinna maar geboren in Savonranta, heeft hetzelfde lichtverschijnsel meerdere keren gezien.
– Een keer, in de winter, het was al behoorlijk donker en we waren op weg naar huis met een vissersvriend. Hij zag iemand met een lamp op ons af komen. Maar toen verdween het licht gewoon en was er niemand op het ijs.
Eens overkwam het fenomeen de jonge Kinnuse en zijn vrienden tijdens een kampeertrip. De jonge vrouwen die bij hen waren, stelden vragen over wat er aan de hand was.
– Ik dacht dat ik het niet zou vertellen, anders zouden de tenten snel weg zijn. Toen vertelde ik het ze ‘s morgens, wat beter was. Ik heb dit fenomeen ook op andere reizen gezien.
Kinnunen zegt dat het lichtverschijnsel geen weerspiegeling kan zijn, omdat het altijd wegloopt van mensen. Wat het dan is, kan hij niet met zekerheid zeggen of zelfs maar raden.

De duivel zoeken tijdens een cruise

Sinds drie herfsten is Kinnunen aan boord van het schip om mensen te vervoeren op cruises genaamd ‘The Devil’s Quest in Paasvesi’. Tijdens de eerste cruise hadden een half dozijn cruisegasten die toevallig aan dek waren een visuele waarneming van een lichtverschijnsel. Hun reflecties op de ervaring waren ook te horen in het programma ‘Camerarondes’ van TV2, dat destijds op de cruise werd gefilmd.
Er werden geen waarnemingen gemeld tijdens het tweede en derde jaar van de cruise. Speelde het stormachtige weer in 2006 een rol of wachtte de duivel op de bodem van het water op zijn cadeautje?
Tijdens de cruise verscheen het boek van Sulo Strömberg ‘Rond de dorpen Kerimäki en Savonranta – verhalen over de duivel in Paasvesi’. Een van de boeken was verpakt in een goed afgesloten fles en viel in een grote, zware zak die was vastgebonden in Paasvesi, 61 meter onder de oppervlakte.
Strömberg zei dat hij geloofde dat de duivel het boek zou lezen en teruggeven.
De waarheid is soms wonderbaarlijker dan fictie, aangezien het boek iets meer dan een week later aan het publiek werd teruggegeven. De 10-jarige Ville Dyster, die in Valkeisniemi aan de oevers van Paasvesi woont, en de 9-jarige Ville Dyster uit Savonlinna, die het weekend bij zijn grootouders in Valkeisniemi doorbracht.
Aleksi Karvinen vond de fles op het strand in Valkeisniemi. De jongens rapporteerden hun ontdekking aan de culturele secretaris van Savonranta, Sari Silventoinen.
De fles was intact, net als het boek, hoewel licht beschadigd.
De Sikki die aan de fles vastzat, zat er nog stevig aan vast, maar was leeg. Zelfs de meest sceptici moesten geloven dat de duivel het boek had gelezen en teruggegeven, zoals Sulo Strömberg had gehoopt in de boodschap die hij in de fles had gestopt.

coördinaten: N 6893271 E 624508

tekst: Kati Myllys